56 lat temu Rada Muzyczna UNESCO jednogłośnie przyjęła uchwałę, przyznającą każdemu człowiekowi prawo do ciszy w miejscach publicznych i prywatnych. 56 lat temu było ciszej.
Gdy hałas stał się naszą codziennością, jej przełamaniem jest Festiwal Ciszy.
Podczas drugiej edycji Festiwalu Ciszy chcemy się zatrzymać: w przestrzeni, wobec zjawisk i zdarzeń, jakby na przekór upływowi czasu, bo przecież świat nie składa się ze stabilnych osobnych obiektów, tylko z procesów i relacji. Istnieje w ciągłym ruchu i podlega nieustannym zmianom, które wymagają czasem bycia w skupieniu.
Będziemy praktykować ciszę, szukając bezruchu w hałasie i chaosie otaczającego nas świata. Chcemy zaoferować uczestnikom bardzo potrzebną ku temu przestrzeń – by mogli w spokoju i z pełną klarownością osadzić się w rozedrganej i hałaśliwej rzeczywistości. Zaproponujemy różnorodne działania, umożliwiające oderwanie się od tego, co zewnętrzne i skupienie na tym, co wewnętrzne. To szansa na oddech, odprężenie i odkrycie regenerującej mocy bezruchu.
Festiwal Ciszy to czas, aby się cofnąć, głęboko odetchnąć i przypomnieć sobie o sile spowolnienia.
Festiwal otwieramy pokazem filmu o ikonie body artu i performansu MarinieAbramović, którego osią jest zapis performansu The Artist is Present, z 2010 roku w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. W czasie jego trwania artystka spędziła w bezruchu ok. 700 godzin. Podczas festiwalu nawiązujemy do kultywowania obecności w ciszy, rozumianej jako przestrzeń do zmiany i głębokiego słuchania siebie w świecie. W świecie, w którym prawie wszystko jest monetyzowane i skomercjalizowane bezproduktywne trwanie w ciszy może być postrzegane jako swoisty akt oporu.
W ramach Festiwalu odbędą się również:
- spacery dźwiękowe, które koncentrują się na znajdowaniu pejzażu dźwiękowego, które warto zachować, rozwijać i wzmacniać;
- warsztaty jogi Nataszy Moszkowicz;
- warsztat Listening as practice Aleksandry Koteckiej łączący elementy technik relaksacyjnych, teorii poliwagalnej oraz pogłębionej pracy ze słuchaniem w nawiązaniu do Mariniy Abramović;
- ruch, który jest spoczynkiem – czytanie tekstów J. Grotowskiego dotyczących jogi i praktyk wschodnich;
- koncert immersyjny VoiceLAB z instalacją Bartosza Radziszewskiego.
Harmonogram festiwalu
Środa 9.04.2025
godz. 18:00–20:00
Kino Nowe Horyzonty (ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21, Wrocław)
Marina Abramović: artystka obecna
Pokaz filmu w reż. Matthew Akersa, wprowadzenie: Kamila Wróbel
„Sztuka performansu była alternatywna 40 lat temu, 20 lat temu i pozostaje alternatywna dzisiaj” – mówi Abramović, zgadzając się na udział w filmie, który ma przełamać barierę między hermetycznym światem jej twórczości a szeroką publicznością. W błyskotliwych kadrach Matthew Akersa przyłapujemy Marinę podczas przygotowań do indywidualnej wystawy w nowojorskim MoMA, w chwili dla każdego artysty wyjątkowej. Reżyser pokazuje Marinę w trakcie prac nad ekspozycją, ale też śmiało wkracza w jej prywatne życie, tworząc portret zabawnej, inteligentnej kobiety obdarzonej niezwykłą charyzmą i siłą.
Bezpłatne wejściówki do pobrania na stronie Kina Nowe Horyzonty –
Współorganizatora Festiwalu: https://www.kinonh.pl/op.s?id=20907
godz. 20:15–21:00
Ścieżki pustki
Miejsce zbiórki: Kino Nowe Horyzonty
Spacer dźwiękowy prowadzony przez: Małgorzatę Wrzosek/ Monikę Niedźwiedzką
Nie chcemy przestrzeni przytłaczających hałasem, zamiast nich potrzebujemy miejsc sprzyjających pozytywnym doświadczeniom dźwiękowym. Wychodząc z takiego założenia, proponujemy „Ścieżki Pustki”. To trasy spacerowe wyznaczone w wyniku poszukiwania miejskich przestrzeni ciszy, w których nie tyle nie pojawiają się żadne sygnały dźwiękowe, ale w których panuje dźwiękowy balans.
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki: www.bilety.grotowski-institute.pl
Czwartek 10.04.2025 | Piątek 11.04.2025
godz. 18:00–20:00
Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego
Filozofia ucieleśniona
Warsztaty jogi prowadzone przez Nataszę Moszkowicz
Warsztaty „Filozofia ucieleśniona” to okazja do praktyki intensywnie przetwórczej, wspierającej jasność widzenia i ożywiającej zadowolenie z życia – w ciele, wobec siebie nawzajem, w kosmosie.
Wstęp wolny, obowiązują zapisy do 7.04.2025: https://docs.google.com/forms/
Czas trwania: 120 minut
Sobota 12.04.2025
godz. 7:00–9:30
Zbiórka: Stowarzyszenie Żółty Parasol i Partnerzy (ul. B. Prusa 37–39, koło Parku St. Tołpy)
Ścieżki pustki
Spacer dźwiękowy prowadzony przez Małgorzatę Wrzosek/Monikę Niedźwiedzką
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki: www.bilety.grotowski-institute.pl
godz. 10:00–12:00
Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego
Saturday morning sound spa
Sesja terapii falą dźwiękową prowadzona przez Aleksandrę Kotecką
Osoby uczestniczące w wydarzeniu przejdą przez proces głębokiej relaksacji, który przygotuje je na doświadczenie terapeutycznych wibracji fal dźwiękowych. Zapraszamy do Studia Na Grobli na nieco dłuższą niż zwykle sesję biosonologii – będzie ona trwać aż dwie godziny i przyjmie formę sound spa, pozwalającą na odprężenie i wyciszenie.
Zapisy do 9.04.2025: festiwalciszy@gmail.com
godz. 14:00–17:00
Bądźmy razem w ciszy
Ruch, który jest spoczynkiem
Czytanie tekstów Jerzego Grotowskiego dotyczących jogi i technik
relaksacyjnych; wykonanie: Jacek Zawadzki
Relacja Jerzego Grotowskiego z jogą i technikami wyrastającymi z praktyk wschodnich była nieoczywista i wielowymiarowa. Były one jednym ze stałych elementów jego myślenia zarówno o pracy aktora, jak i o praktyce własnej.
Czytanie tekstów Grotowskiego poświęconych temu tematowi ma na celu przyjrzenie się procesowi ewolucji i fluktuacji idei wyrastających z filozofii jogi, jaki dokonywał się w koncepcji twórczej tego wybitnego artysty.
Opracowanie tekstów: Aleksandra Kotecka
Wykonanie: Jacek Zawadzki
Czas trwania: 150 minut
Wstęp wolny
Praktykowanie ciszy
Działanie inspirowane performansem Mariny Abramović
Wstęp wolny
Działanie nawiązujące do performansu Mariny Abramowić, który odbył się w ramach warsztatów „Cleaning the House”. Może ono przypominać tworzenie mandali, ale też przywodzić na myśl bajkę o Kopciuszku, gdyż polega na oddzielaniu grochu od soczewicy. Ta prosta, powtarzalna i długotrwała czynność, odbywająca się w milczeniu, pozwala pracować nad skupieniem, będącym najważniejszym narzędziem, jakim dysponują osoby performerskie.
Zadanie to – z jednej strony postrzegane jako wysoce kontemplacyjne, z drugiej odbierane jako bardzo frustrujące – doskonale ukazuje złożoność procesów medytacyjnych.
Opracowałam te warsztaty w ciągu 40 lat nauczania, aby moi uczniowie mogli przygotować się do długich działań performatywnych. Zapewniają one reset dla ciała i dają zestaw narzędzi do radzenia sobie z wyzwaniami umysłu. Te umiejętności są uniwersalne. Warsztaty są teraz otwarte dla każdego, w każdej dyscyplinie.
Marina Abramović
Strefa szumów
Instalacja wytchnieniowa
Wstęp wolny
Instalacja wytchnieniowa stwarzająca przestrzeń do wyciszenia, kontemplacji i odpoczynku. Osoby uczestniczące w Festiwalu Ciszy będą mogły się zrelaksować na wygodnych leżakach w otoczeniu różnego rodzaju przyjaznych dźwięków – naturalnych, takich jak szum morza czy deszczu, ale także tworzących bardziej abstrakcyjne, techniczne kompozycje.
Bądźmy razem w ciszy
Interaktywny performans
Wstęp wolny
Interaktywny performans o charakterze wytchnieniowym, zacierający granicę między osobami czynnie uczestniczącymi a tymi, które są jedynie obserwatorami. Polega na doświadczaniu siebie w obecności innych, bez słów i zbędnych interakcji: na szukaniu podstawowych, pierwotnych jakości bycia w społeczności. To odkrywanie wartości bycia razem w ciszy, bez rozmów i działań.
godz. 18:00–20:00
Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego
Listening as practice
Warsztaty prowadzone przez Aleksandrę Kotecką
Podczas warsztatów zostanie wykorzystana autorska metoda Aleksandry Koteckiej, która bada i stosuje techniki relaksacyjne w praktyce performerskiej. Na tę metodę składają się bardzo proste ćwiczenia fizyczne z użyciem siły grawitacyjnej, stanowiącej główne narzędzie pozwalające na rozluźnienie ciała, a ponadto – elementy teorii poliwagalnej oraz praca z nerwem błędnym. Połączenie to umożliwia świadomą pracę z układem nerwowym.
Wstęp wolny, obowiązują zapisy do 9.04.2025: https://docs.google.com/forms/
Niedziela 13.04.2025
godz. 10:00–12:00
Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego
Listening as practice
Warsztaty prowadzone przez Aleksandrę Kotecką
Wstęp wolny, obowiązują zapisy do 9.04.2025: https://docs.google.com/forms/
godz. 18:00–20:00
Centrum Sztuk Performatywnych Instytutu Grotowskiego
Byty subtelne
Koncert immersyjny Studia VoiceLAB z instalacją Bartosza Radziszewskiego
To doświadczenie łączące dźwięk i obraz, badające pokrewieństwa między światem widzialnym a słyszalnym. Eksploruje fizykalność otaczającego nas świata, którego postrzeganie dokonuje się na podstawie fal – o różnym charakterze – które do nas docierają. To wydarzenie, w którym dźwięk i obraz przenikają się, odbijają i rezonują wzajemnie, tworząc przestrzeń, w której każdy zmysł zostaje zaangażowany w subtelną grę światła, ciemności, dźwięków i ciszy.
W laboratorium Studia VoiceLAB stwarzamy warunki pozwalające obserwować naturalny potencjał głosu i w pełni rozpoznawać jego fizyczny, namacalny charakter; odkrywać głos, który powstaje w ciele i obserwować jego właściwości, gdy wychodzi na zewnątrz; badać fizyczne aspekty dźwięku jako wibracji, do których dostęp jest intuicyjny, bo oparty na cielesnym, a nie intelektualnym doświadczeniu.
Improwizowane koncerty immersyjne to forma obcowania z dźwiękiem, którą chcemy się podzielić. Jest to element praktyki Studia, stanowiący do tej pory część zamkniętej pracy laboratoryjnej.
Słuchacze i słuchaczki będą uczestniczyć w procesie relaksacyjnym, który stanowi punkt wyjścia do pracy z wibracją, wprowadzając ciało w stan rozluźnienia i uwrażliwienia.
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki: www.bilety.grotowski-institute.pl
Wsparcie medialne
